REST API Nedir?
Modern web ve mobil uygulamalar, farklı sistemler arasında veri alışverişi yapabilmek için API (Application Programming Interface - Uygulama Programlama Arayüzü) yapılarına ihtiyaç duyar. Bu yapılar sayesinde farklı platformlar birbiriyle haberleşebilir. İşte burada karşımıza en yaygın kullanılan protokol çıkıyor: REST API.
Bu yazıda REST API nedir, nasıl çalışır, neden önemlidir ve nasıl kullanılır gibi sorulara sade ve teknik olmayan bir dille yanıt veriyoruz.
REST API Nedir?
REST (Representational State Transfer), HTTP protokolü üzerinden çalışan hafif ve esnek bir web servis mimarisidir. REST API ise, bu mimari kurallara uygun şekilde geliştirilmiş API türüdür.
REST API, istemci (client) ile sunucu (server) arasında veri alışverişi yapılmasını sağlar. Bu veri alışverişi genellikle JSON ya da XML formatında gerçekleşir. REST API’ler sayesinde bir mobil uygulama, web sitesi ya da başka bir sistem sunucuya istek gönderip veri alabilir.
REST API’nin Temel Özellikleri
- İstemci-Sunucu Mimarisi
İstemci ve sunucu birbirinden bağımsız çalışır. Sunucu sadece veri sağlar, istemci bunu nasıl sunacağını kendisi belirler. - Stateless (Durumsuzluk)
Her istek bağımsızdır. Sunucu, önceki istekleri hatırlamaz. Her çağrı, kendi başına eksiksiz olmalıdır. - Cachelenebilirlik
Bazı cevaplar önbelleğe alınarak performans artırılabilir. - Uniform Interface (Tek Tip Arayüz)
API'ler benzer şekilde tasarlanır. Bu sayede farklı servislerle çalışmak daha kolay olur.
REST API Nasıl Çalışır?
- Kullanıcı (istemci), belirli bir URL'ye istek gönderir.
- Sunucu bu isteği alır, işler ve genellikle bir JSON verisi ile cevap verir.
- Bu işlem, frontend (arayüz) ile backend (sunucu) arasında bir “köprü” görevi görür.REST API Kullanım Alanları
- Web uygulamaları (örneğin React veya Angular ile hazırlanmış frontend'ler)
- Mobil uygulamalar (iOS/Android)
- IoT cihazları
- Mikroservis mimarileri
- Üçüncü parti servislerle entegrasyon (örneğin ödeme sistemleri, harita servisleri vs.)
REST API ile SOAP Arasındaki Fark
Özellik |
REST API |
SOAP |
Protokol |
HTTP |
XML tabanlı (genellikle HTTP üzerinden) |
Format |
JSON / XML |
XML |
Hız ve Basitlik |
Daha hızlı, daha basit |
Daha ağır ve karmaşık |
Yaygınlık |
Çok yaygın |
Daha çok eski sistemlerde |
REST API’nin Avantajları
Basit ve anlaşılır yapısı
Hafif olduğu için mobil uygulamalarda idealdir
SON formatı sayesinde frontend ile kolay veri alışverişi
Mikroservis mimarilerine uygundur
Düşük bant genişliği tüketimi
REST API Geliştirirken Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Güvenlik: API istekleri mutlaka JWT, OAuth, veya API Key ile korunmalı
- Versiyonlama: /api/v1/... gibi URL’lerle sürüm kontrolü yapılmalı
- Hata yönetimi: 400, 401, 404, 500 gibi HTTP durum kodları anlamlı kullanılmalı
- Rate limiting: Kötüye kullanımı önlemek için istek sayısına sınır konulmalı
REST API, modern yazılım dünyasında sistemlerin birbiriyle konuşmasını sağlayan en yaygın yöntemdir. İster web sitesi, ister mobil uygulama geliştiriyor olun; REST mimarisine uygun API’leri anlamak ve uygulamak, projenizin sürdürülebilirliği ve entegrasyon kolaylığı açısından büyük avantaj sağlar.